Podcast "Crooks everywhere"

Wszędzie oszuści (ang. Crooks everywhere) to trzymający w napięciu podcast kryminalny, od którego nie można się oderwać. Opowiada historię morderstwa Daphne Caruany Galizii, które wstrząsnęło całą Europą. Kto odważył się zamordować maltańską dziennikarkę, która poświęciła swoje życie walce o prawdę, sprawiedliwość i przyzwoitość w kraju opanowanym przez korupcję? Dziennikarze śledczy Manuel Delia i John Sweeney odkrywają tajemnicę morderstwa i nagłaśniają sprawy, które zabójcy próbowali zatuszować. Opowiadają też o tym, jak Malta stała się miejscem, gdzie przestępczość i polityka romansują zbyt blisko.

Spacerując po Valletcie mało kto nie zauważa kwiatów i zdjęć ustawionych wokół pomnika Wielkiego Oblężenia przy wejściu do konkatedry św. Jana. Często jednak patrzymy nie w tę stronę, a kierunek, w którym są ustawione, ma znaczenie. Spontanicznie stworzone upamiętnienie Daphne Caruany Galizii zwrócone jest ku Sądowi Najwyższemu. Od kilku lat krzyczy o sprawiedliwość, nie daje zapomnieć o tym, co wydarzyło się w 2017 roku, jest tam jak wyrzut sumienia.

Daphne Caruana Galizia była nie tylko maltańską dziennikarką i pierwszą kobietą piszącą tu felietony, ale co jeszcze bardziej znaczące - pierwszą osobą publikującą je pod swoim nazwiskiem, nie pseudonimem. Malta to niewielki kraj, a w tego typu dziennikarstwo wpisane jest deptanie innym po piętach i… narażanie się na niechęć tych opisywanych szczególnie, jeśli chce się to robić rzetelnie. Staranności, braku stronniczości i ciętego języka Daphne nie można odmówić. Przez wiele lat zajmowała się pisaniem o lokalnej korpucji, nepotyzmie i praniu pieniędzy tworząc też bloga Running Commentary, który szybko stał się jedną z najbardziej popularnych stron internetowych w kraju.

Historia, którą Delia i Sweeney rozbierają na części pierwsze tłumacząc zawiłe zależności oraz kto jest kim, momentami zapiera dech w piersiach. W tle opowieści o morderstwie jest współczesna Malta. Mały kraj, gdzie wszyscy się znają, a wiele spraw dotyczy wielu osób bezpośrednio, bo liczba ludności jest tu zwyczajnie niewielka. Jednym z moich ulubionych wątków podcastu jest ten o relacjach, które dziennikarze za samą Daphne nazywają amoralnym familializmem*. To podejście, w którym odpowiedzią na pytanie, co jest słuszne, nie jest to, co jest najlepsze dla wszystkich czy większości. Słuszne jest to, co najlepsze dla mojej rodziny i lojalność wobec niej. Patrzenie przez ten pryzmat na maltańską kulturę wiele o niej mówi.

Słuchowisko polecam wszystkim osobom, które zainteresowane są Maltą albo współczesną Europą, ale też tym, którzy zwyczajnie kochają tak popularne dziś true crime. Projekt jest świetnie przygotowany, bardzo dobrze się go śledzi, a do tego po każdym odcinku zostawia odbiorcę z ciekawością, co będzie dalej. Jest też przekrojowo opowiedzianą bardzo ważną historią, w której samemu zwyczajnie łatwo się pogubić.

*Termin użyty był poraz pierwszy w 1958 przez amerykańskiego socjologa i politologa, Edwarda C. Banfielda w pracy Moralne podstawy zacofanego społeczeństwa (ang. The Moral Basis of a Backward Society). Za: Wikipedia.

***

👂🏻 Podcast dostępny jest na różnych platformach w tym Spotify czy Apple Podcasts. Jest w języku angielskim.

💡W nagraniach pojawiają się brutalne opisy, wrażliwym osobom nie polecam słuchania podcastu.

***

Zainteresowała Cię historia Daphne Caruana Galizii? Może będziesz mieć ochotę sięgnąć po te książki, choć po angielsku, dostępne w polskich księgarniach:

📚 Paul Caruana Galizia, A Death in Malta: An assassination HB, 2023 - książka napisana przez syna Daphne Caruany Galizii, który został dziennikarzem śledczym po zabójstwie matki. Dziś jest doceniany i nagradzany za swoją pracę.

📚 Gattaldo, Fearless: The Story of Daphne Caruana Galizia, 2020 - publikacja dla dzieci opowiada o walce o prawdę.