Maltańska sól od Leli Tal-Melħ

Jednym z moich ulubionych miejsc nurkowych jest Xwejni na Gozo. Niegłębokie nurkowanie dobre też dla początkujących - z wąwozami, którymi można przepływać, polami traw i widoczkami. Ładnie jest też nad powierzchnią wody - znajdziecie tu charakterystyczną skałę, zanikającą sztukę i… Baseny do uprawy soli wraz ze sklepikiem ukrytym w skale.

Leli Tal-Melħ to niewielki, lokalny producent soli. Biznes prowadzony jest przez rodzinę Cini, w której solą zajmowano się już w XIX wieku. Od tamtego czasu przekazują sobie z pokolenia na pokolenie wiedzę, jak to robić. W sklepiku miałam okazję spotkać stasze małżeństwo, które zajmowało się uprawą przez ostatnie pięćdziesiąt lat. Dziś firmę przejęła ich córka.

Na dobrą sól składa się morska woda, słońce i wiatr. Mówi się, że to właśnie morska sól jest najbardziej wartościowa, bogata w minerały takie jak magnez, potas, sód i wapń. Ta świeża jest wilgotna, ale im bardziej wyschnie, tym będzie lepsza. Każde zbiory są inne - i chociaż smak będzie taki sam, sól różni się teksturą.

W Leli Tal-Melħ wszystkie płatki i kryształki przechodzą przez ich ręce. Uprawa soli to bardzo ciężka praca fizyczna - grabienie i dźwiganie, często w upale bardzo wczesnym rankiem. Rodzina Cini zachowała jednak tradycyjne sposoby pracy w tym dużo tej manualnej. Dziś uczą też studentów i chętnych, jak to robić najlepiej.

Sól z Xwejni zbierana jest latem (od połowy maja do początku września), mniej więcej raz w tygodniu, jeśli pozwala na to pogoda. To ona odgrywa kluczową rolę podczas każdego zbioru. Niekiedy w czasie sztormów morze zabiera oczyszczoną i schnącą już sól z powrotem do siebie.

Zwiedzając Gozo odwiedźcie koniecznie Xwejni i sklepik wykuty w skale. Przywieźcie sobie i bliskim stamtąd prezent - zakupem tym zrobicie coś dobrego i dla siebie, i dla niewielkiego gozytańskiego biznesu prowadzonego blisko natury, z której rodzina Cieni korzysta z wielkim szacunkiem i zrozumieniem. A jak już będziecie w tamtej okolicy, poszukajcie też znikającego ślimaka.

👩🏻‍💻 xwejnisaltpans.com

🗺 Triq Ix-Xwejni, Zebbug, Gozo (Uwaga! Nie pomylcie się, Zebbug jest też na Malcie, ale to nie o nie chodzi)

⏰ Pon-sob od 10 do 17; warto zapytać na fb, czy będą otwarci, bo zamykają się, jeśli są sztormy

＄380g soli kosztuje €4.35; można kupić też sól w lnianych opakowaniach, wtedy ceny zależą od wielkości - od €4 do €13.

Gunther Schneck, Bebbuxu, 28 listopada 2020